0 تا 100 خرید کامپیوتر
آنچه در این مقاله خواهید خواند
صفر تا صد خرید کامپیوتر
چگونه یک کامپیوتر خوب بخریم ؟ چه قطعاتی بخریم ؟
با فونوتک همراه باشید تا به جواب سوالات خود برسید .
امروزه با پیشرفت بسیار سریع فناوری و تکنولوژی هر روزه قعطعات جدیدی وارد بازار میشود بخاطر همین باید سعی کنید با مطالعات بیشتر برای خرید کامپیوتر قدم بردارید ما اینجا هستیم تا در خرید کامپیوتر به شما کمک کنیم .
1 – پردازنده (CPU)
پردازنده اصلی ترین بخش یک کامپیوتر است و به آن مغز کامپیوتر نیز گفته میشود که در هر دقیقه صد ها هزار دستور را پردازش میکند . پردازنده یکی از گرانترین قطعات کامپیوتر است.
در جهان تنها 2 شرکت Intel و AMD توانایی تولید CPU را دارند که هر یک پردازنده هایی با تنوع های بسیار بالا تولید میکنند و هر کدام برای خود مزایا و معایبی دارند در ماه های اخیر intel به خاطر پیشرفت های چشمگیر از AMD جلو افتاده است . به همین دلیل قیمت پردازنده های Intel از پردازنده های هم رده AMD گرانتر است البته در ایران به خاطر نوسانات قیمت در برخی مواقع به چشم میخورد که پردازنده های Intel از AMD ارزان تر است .
حالا سوال پیش می آید که کدام را بخریم ؟ جواب این سوال بستگی به نوع کار و پولتان دارد ولی در کل پردازنده های Intel از AMD بهتر است .
در زمان های قدیم پردازنده ها فقط یک هسته داشتند و قدرت پردازنده توسط فرکانس آن سنجیده میشد مثلا یک پردازنده 3 گیگاهرتزی از یک پردازنده 2.8 گیگاهرتزی بهتر بود ولی امروزه پردازنده ها 2 الی 8 هسته ی پردازشی دارند . با چند هسته ای شدن پردازنده وظایف به صورت موازی بین هسته ها تقسیم میشود و هرچه قدر تعداد هسته بالاتر باشد قدرت پردازنده زیاد میشود . بعد هسته سراغ رشته ها میرویم در واقع رشته ها مجموعه ای از دستور ها است . معمولا در پردازنده های Amd هر هسته میتواند فقط یک رشته را پردازش کند ولی در پردازنده های Intel هر هسته می تواند چند رشته را پردازش کند .
جمع بندی نهایی در مورد پردازنده : پردازندهها را با واحد گیگاهرتز میسنجد و هر چه قدر تعداد هسته بیشتر و واحد گیگاهرتز بیشتر باشد پردازنده قوی تر است برای مثال یک پردازنده 3 گیگاهرتزی با 4 هسته از یک پردازنده 3.3 گیگاهرتزی با 2 هسته قوی تر است .
اگر از لحاظ قیمت مشکلی ندارید ما به شما پردازنده های Intel را پشنهاد میکنیم .
2 – مادربرد (MotherBoard)
تمام قطعات به مادربرد متصل می شود و دستورات از طریق مادربرد به هر قسمت منتقل میشود . قبل از خرید مادربرد حتما باید CPU خود را مشخص کنید (در قسمت قبل به آن پرداختیم) که آیا میخواهید intle خریداری کنید یا AMD . شما نمی توانید از پردازنده intel بر روی مادربردی که برای AMD ساخته شده است استفاده کنید . بعد از مشخص کردن برند حالا نوبت به این رسیده است که به کدام خانواده برند مورد علاقه تا بپیوندین زیرا سوکت های مدل هر برند با مدل های دیگر همان برند فرق دارد برای مثال پردازنده اینتل سری Rocket Lake مدل Core i9-11900K دارای سوکت Intel LGA 1200 است باید یک مادربرد مانند مادربرد گیگابایت مدل Z490 AORUS XTREME WATERFORCE (rev. 1.x) که از سوکت LGA 1200 پشتیبانی می کند خریداری کنید .
فاکتور بعدی برای خرید مادربرد نوع و تعداد اسلات رم است در واقع رم حافظه اصلی کامپیوتر است و بیشتر خریداران به دنبال خرید رم با حافظه بیشتر و فرکانس بالا هستند . در هنگام خرید مادربرد حتما به تعداد اسلات رم ها دقت کنید پیشنهاد ما این است که یک مادربرد با حداقل چهار اسلات خریداری کنید . در برخی از مادربرد های جدید 8 اسلات هم در اختیار مصرف کننده قرار گرفته است . اگر از لحاظ مالی مشکلی ندارید سعی کنید مادربردی تهیه کنید که از DDR4 پشتیبانی کند و سعی کنید رم هایی تهیه کنید ( در قسمت رم بیشتر به آن میپردازیم ) که حافظه اش DDR4 باشد زیرا هر دو باهم رابطه مستقیمی در سرعت کامپیوتر شما دارند .
حالا به تعداد اسلات PCI Express x16 در مادربردمان رسیده ایم . کارت گرافیک از طریق اسلات PCI Express x16 به مادربرد وصل میشود در ماه های اخیرا بعضی از افراد به خاطر انجام کار های سنگین گرافیکی مانند گیم , طراحی , رندر و … به 2 یا چند کارت گرافیک نیاز دارند . عبارت x16 که در انتهای نام این اسلات میآید، به معیاری اشاره دارد که در کارتهای گرافیکی به نام مسیر (Lane) شناخته میشود و تعداد مسیرها به ازای هر اسلات ۱۶ عدد است. معمولا در اکثر مادربرد هایی که بیش از یک اسلات PCI Express x16 دارند فقط یکی از آنها در x16 کار میکند و بقیه آنها در x8 یا x4 تنظیم می شوند . مادربرد هایی که دارای چیپ ست X99 اینتل هستند دارای چهل مسیر هستند و میتوان از آنها 2 عدد کارت گرافیک را در حالت x16 استفاده کرد و یکی از کارت گرافیک ها را هم در حال x8 استفاده کرد . اگر از لحاظ مالی مشکلی ندارید پیشنهاد ما مادربرد هایی است که دارای چیپ ست X99 اینتل هستند .
یکی از مهمترین نکات هر مادربرد تعداد پورت های SATA , M.2 , U.2 است . اگر به دنبال خرید کارت گرافیک قدرتمند و حرفه ای هستید حتما باید به شکل قرار گیری پورت های SATA توجه کنید چون کارت گرافیک های قدرتمند دارای طول زیادی هستند و به راحتی میتوانند روی پورت SATA را بپوشانند بنابراین بهتر است مادربردی انتخاب کنید که پورت های SATA آن به صورت افقی روی مادربرد قرار گرفته باشند . مادربردهایی که کانکتورهای ساتای آن همجهت با برد اصلی قرار گرفته باشند، بهترین انتخاب برای گیمرها محسوب میشوند .
کانکتورهای M.2 و U.2 بعد از SATA به بازار آمدند و سرعت بسیار بالاتری دارند . مادربرد ها نسبت به قیمت و کیفیت یک یا دو پورت M.2 و U.2 دارند و میتوان از آنها برای اتصال SSD یا کارت شبکه وایرس استفاده کرد .مادربرد هایی که امکان اتصال بی سیم به آنها وجود دارد از همین پورت ها استفاده می کنند.
3 – کارت گرافیک (Graphic Card)
چرا کارت گرافیک میخریم ؟ به دلیل اینکه گیم , طراحی , رندر و …. نیاز به پردازش گرافیکی دارند که این کار ها رو کارت گرافیک انجام می دهد . در حال حاضر تراشه های Nvidia و AMD بهترین تراشه های موجود در بازار های جهانی هستند . بزرگتری تولید کنندگان این کارت گرافیک ها شرکت های Asus , MSI , Gigabyte هستند . باید در خرید کارت گرافیک به چند نکته توجه کنید :
1 – سخت افزار های خود را از قبل چک کنید
کارت گرافیک قطعهای است که به تنهایی مسئولیت تامین خروجی تصویر کامپیوتر را بر عهده دارد. برخی ها فکر میکنند اگر کارت گرافیک به تنهایی قدرتمند باشد پس 100 درصد تصویر خوبی خواهد گرفت ولی این طرز تفکر اشتباه است . به غیر از کارت گرافیک، پردازندهی مرکزی (CPU) و حافظهی اصلی (RAM) هم در عملکرد کامپیوترها تاثیرگذار هستند. باید نوع رده ی قطعات خود را بدانید یا شاید مجبور باشید برای خرید یک کارت گرافیک قدرتمند بقیه ی قطعات خود را نیز به روز کنید . اگر کامل مشخصات سیستم خود را نمی دانید میتوانید با دانلود برنامه CPU-Z از تمامی سخت افزار خود با خبر شوید . با سرچ های ساده در گوگل و یوتیوب میتوانید مطلع شوید که برای CPU و RAM تان چه کارت گرافیکی خوب است.
2 – به پاور خود توجه کنید
اگر میخواهید سیستمی از اول بسازید پاور را برای آخر گذاشته چون بعد تمام شدن سیستم مشخص میشود چند وات برای سیستمان نیاز است ولی اگر می خواهید قطعات خود را آپگرید کنید شاید لازم باشد پاور خود را تغییر دهید . کارت گرافیک اصلی ترین مصرف کننده پاورتان است . در حال حاضر کمترین کارت گرافیکی میتوانید پیدا کنید که کمتر از 300 وات برق نیاز داشته باشند . با یک محاسبه ساده در سایت گرین میتوانید از پاور مورد نیاز خود خبردار شوید
3 – خرید کارت گرافیک
به آخرین مرحله رسیده ایم . در این مرحله شما حتما باید سخت افزار خود چک کرده باشید , پاور خود را چک کرده باشید و پولتان را هم در نظر گرفته باشید البته اگر در امکانتان باشد پول را در این مرحله در نظر نگیرید چون هر چقدر کارت گرافیک بهتری بخرید بیشتر به نفع خودتان است . در اولین مرحله بر سر یک دوراهی گیر میکنید Nvidia یا AMD باید بگویم اگر پول برایتان اصلا مهم نیست Nvidia برای شما بهترین گزینه است چون قدرتمند ترین کارت گرافیک ها را Nvidia می سازد و شما به هیچ عنوان تا به امروز نمی توانید برای RTX 3090 , 3080 رقیب پیدا کنید در کل اگر بخواهیم حساب کنیم Nvidia در دو سال اخیر به خاطر ساخت سری های RTX تا حدی از AMD جلو افتاده است البته باید این را هم در نظر گرفت که AMD هم دست کمی از Nvidia ندارد اگر بخواهیم در رده های 15 الی 40 تومان حساب کنیم برای هر مدل Nvidia یک رقیب در AMD وجود دارد برای اینکه بتوانید آنها را مقایسه کنید با یک سرچ ساده در یوتیوب می توانید به قدرتشان پی ببرید . هیچ کس نمیتواند بدون مطلع شدن از سخت افزار شما به شما پیشنهاد کارت گرافیک دهد چون قطعات باید با همدیگر مچ باشند به خاطر همین ما هم نمیتوانیم پیشنهاد دهیم ولی اگر بخواهیم چند کارت گرافیک مخصوص گیم پیشنهاد دهیم GTX 1080 , RTX 2070 و … در هنگام خرید حتما به برند شرکت سازنده توجه کنید برای مثال RTX 2060 شرکت ایسوس از RTX 2060 شرکت پالیت قدرتمند تر است . پشنهاد ما به شما کارت گرافیک های ایسوس است .
4 – رم (Ram)
رم را لطفا با دقت بخوانید چون خیلی مهم است .
دو فرم ساختاری کلی برای حافظههای رم وجود دارد که یکی از آنها DIMM است و دیگری SO-DIMM نامیده میشود. این دو با وجود شباهتهای تکنولوژیک و کاربردی زیادی که دارند، نباید با هم اشتباه گرفته شوند. تفاوت اصلی در سایز این ماژولها است. DIMM ابعاد بزرگتر و کشیدهتری دارد و در کامپیوترهای دسکتاپ استفاده میشود. اما SO-DIMM کوچکتر است و به همین دلیل در لپتاپها و کامپیوترهای All in One به کار میرود.
حافظههای رم در انواع مختلفی ارائه شدهاند و با عنوان شمارهداری از استاندارد DDR از یکدیگر قابل تشخیص هستند. استانداردهای DDR که با ترتیب شمارههایشان مشخص میشوند، تا DDR4 معرفی شدهاند و هر کدام در مقایسه با نسل قبلی بهبود پیدا کردهاند. در حالت کلی میتوان گفت هر نسل DDR در مقایسه با نسل قبلی سرعت بیشتری دارد، برق کمتری مصرف میکند و زمان تاخیر را کمتر کرده است. عامل محدود کنندهای که بر سر راه کاربر وجود دارد، این است که نمیتوان از هر نسل از این حافظهها روی کامپیوتر طراحی شده برای نسل قبلی استفاده کرد. زیرا استانداردهای DDR در تعداد پینهای اتصال و فاصلهی بین شکاف وسط ماژول با هم تفاوت دارند. مثلا در مدل DIMM رم DDR3 شاهد ۲۰۴ پین بودیم و حالا تعداد پینها در رمهای DDR4 دسکتاپی به ۲۸۸ عدد رسیدهاست. بنابراین برای کامپیوتری که برای استفاده از رم DDR3 طراحی شده، نمیتوانید رمهای DDR4 را به خدمت بگیرید. هر مادربرد کامپیوتر، تنها یک نوع از این استاندارد را قبول میکند و همین مادربرد است که اجازهی استفاده از انواع مختلف را نمیدهد.
حالا دیگر در دوره و زمانهای زندگی میکنیم که استفاده از رمهای سه و چهار گیگابایتی در گوشیهای موبایل به امری طبیعی تبدیل شدهاست. در چنین شرایطی اصلا عجیب نیست که در کامپیوترها از رم ۸ و ۱۶ گیگابایتی و حتی بیشتر از آن استفاده شود. حالا که حافظههای رم به قیمتهای مناسبی رسیدهاند، دیگر جایز نیست که در خرید رم به فکر صرفهجویی در هزینهها بود. حالا دیگر برای یک کامپیوتر ساده که وظایفش به بازکردن چند فایل متنی و مرور وب محدود میشود هم حداقل رم ۸ گیگابایتی پیشنهاد میشود. برای آنهایی که میخواهند برای مقاصد مدلسازی سهبعدی، تدوین یا بازی کردن کامپیوتر تهیه کنند، انتخاب کمتر از ۱۶ گیگابایت منطقی نخواهد بود. ممکن است عدهای بین انتخاب حافظهای سریعتر با ظرفیت کمتر و حافظهی کندتر با ظرفیت بیشتر دچار تردید شوند. در چنین شرایطی بهتر است ظرفیت بیشتر را به عنوان اولویت اول قرار دهید و حافظهای با بیشترین ظرفیت ممکن را انتخاب کنید.در ضمن، دقت به تعداد کانال را هم باید در دستور کار قرار دهید. در بازار امروز شاهد رمهای تک کاناله، دو کاناله و چهار کاناله هستیم که هر یک تعریف خاص خود را دارند. در حالت کلی افزودن تعداد کانال یا استفاده از سیستم چند کانال در رمها باعث افزایش پهنای باند در دسترس خواهد شد. بدین ترتیب حافظهی رم میتواند میزان بیشتری از دادهها را در هر لحظه جابجا کند. خیلی بهتر است به جای خرید یک عدد رم تک کاناله با ظرفیت زیاد، دو عدد رم با نصف ظرفیت مدل اول بخرید و از آنها در حالت دو کاناله استفاده کنید.
سرعت حافظههای رم با واحد مگاهرتز بیان میشود و از اعداد مشخصی خارج نیست. به عنوان مثال بین ۲۱۳۳ مگاهرتز تا ۲۴۰۰ مگاهرتز، فرکانس دیگری وجود ندارد و حافظهی شما باید یکی از فرکانسهای معتبر را داشته باشد. دو نوع نمایش برای فرکانس وجود دارد که در واقع معادل هستند و با یک فرمول ساده به یکدیگر تبدیل میشوند. به عنوان مثال ممکن است گاهی عبارت DDR3-1600 را ببینید و گاهی هم با PC3-12800 مواجه شوید. در این دو عبارت، عددی که پس از DDR و PC میآید به نوع ماژول حافظه اشاره میکند و عدد انتهایی، فرکانس را نمایش میدهد. در عبارتی که شامل DDR است، عدد انتهایی مستقیما به فرکانس (بر حسب مگاهرتز) اشاره دارد و عدد مورد استفاده در نمایش PC، به حداکثر سرعت انتقال داده بر حسب مگابایت بر ثانیه اشاره میکند. عدد دوم از ضرب فرکانس اصلی در عدد هشت حاصل میشود؛ یعنی اگر ماژول حافظهای دیدید که فرکانس را با عبارت PC درج کرده بود، سریعا عدد اصلی را بر هشت تقسیم کنید تا به فرکانس اصلی برسید. در رابطه با فرکانس یا همان سرعت رم، توجه به دو نکته اهمیت دارد. اول این که همواره سعی کنید حافظهای با بیشترین سرعت تهیه کنید و دوم این که از سازگاری فرکانس رم با حداکثر فرکانس قابل پشتیبانی توسط مادربردتان اطمینان کسب کنید. تمام سازندگان مادربرد برای اسلاتهای رم محصولات خود میزان فرکانسهای پشتیبانی شده و حداکثر این مقدار را اعلام میکنند. چنانچه فرکانس رم شما از حداکثر فرکانس قابل پشتیبانی توسط مادربردتان بیشتر باشد، حافظهی رم با سرعتی کمتر از سرعت اصلی خودکار خواهد کرد. فاکتور دیگری با عنوان تاخیر (Latency) در مورد رم مطرح میشود که به صورت عبارتهایی سه یا چهار عددی نمایش داده میشود. هر یک از این اعداد معرف نوع خاصی از تاخیر هستند که معروفترین آنها، اولینشان است. عدد اول با عنوان CAS Latency شناخته میشود که واحدش سیکل ساعت است و با CL نمایش داده میشود. این زمان تاخیر در واقع زمانی است که بین ارسال دستور و اجرای آن فاصله میافتد. بین تاخیر حافظه و سرعت آن رابطهی خاصی وجود دارد که درک آن از اهمیت بالایی برخوردار است. هر قدر فرکانس حافظهای بیشتر باشد و زمان تاخیر کمتری هم داشته باشد، عملکرد حافظه بهتر است. خیلیها تنها به فرکانس و عدد CL دقت میکنند و متوجه میشوند که هرچقدر فرکانس افزایش پیدا میکند، عدد CL هم زیاد میشود. به همین دلیل عدهای تصور میکنند به دلیل افزایش تاخیر CAS با افزایش فرکانس، عملا بخشی از سرعت اعلام شده غیرقابل دستیابی است. اما حقیقت این است که همراه با افزایش فرکانس زمان تاخیر کاهش پیدا میکند یا در بدترین حالت تقریبا ثابت باقی میماند. دلیل این امر را میتوان به این شکل توضیح داد: عددی که برای CL بیان میشود، بیانگر تعداد سیکلهای ساعتی است که از زمان ارسال دستور تا اجرای آن طول میکشد و به هیچ وجه به میزان زمان سپری شده به ثانیه مربوط نیست. هر سیکل ساعت، برای خودش ارزش زمانی خاصی در واحد نانو ثانیه (ns) دارد و زمان تاخیر نهایی باید از حاصل ضرب تعداد سیکلها در ارزش زمانی هر سیکل به دست آید. ارزش هر سیکل را میتوان با معکوس کردن فرکانس حافظه به دست آورد؛ چرا که طبق یک قانون فیزیکی، دوره معکوس فرکانس است. مثلا اگر یک حافظهی رم DDR3 در فرکانس ۵۳۳ مگاهرتز و CL7 ارایه شود، هر سیکل ساعت در آن ۱/۵۳۳۰۰۰۰۰۰ ثانیه خواهد بود که معادل ۱.۸۷ نانوثانیه است. حال در این حافظه مقدار حقیقی CAS برابر است با ۱۳.۰۹ نانوثانیه. اگر بخواهیم مقایسهی سادهای داشته باشیم، رم دیگری از نوع DDR4 با فرکانس ۸۰۰ مگاهرتز و CL9 را در نظر بگیرید. در این حافظه مقدار هر سیکل ۱.۲۵ نانوثانیه خواهد بود و از ضرب آن در عدد ۹ تاخیر ۱۱.۲۵ نانوثانیه به دست خواهد آمد. مشاهده میکنید که با وجود بیشتر بودن عدد CL در مثال DDR4، تاخیر واقعی کمتری به دست آمد. دلیل این است که فرکانس ابتدایی تولید حافظههای DDR4 از DDR3 ها بیشتر است و همین موضوع باعث کمتر شدن ارزش زمانی هر سیکل میشود. مشکل اینجا است که تمام سازندگان حافظه رم برای بیان زمان تاخیر به مقدار CL بسنده میکنند و تنها این مقدار را روی حافظه مینویسند. با در اختیار داشتن CL تنها یک مولفه از معادلهی بالا در اختیار خواهد بود که نمیتوان با استفاده از آن به زمان تاخیر پی برد. اگر میخواهید دربارهی سرعت پاسخدهی یک ماژول حافظه قضاوت کنید، باید از دیدگاه نانو ثانیه به آن نگاه کنید. در جدول زیر میتوانید نمونهای از این حقیقت را مشاهده کنید و ببینید چطور ممکن است ماژولی با CL بیشتر، تاخیر کمتری داشته باشد. حالا برآیند همهی این صحبتها چیست؟ مطمئنا برایتان سوال پیش آمده که بالاخره چطور میتوان از میان ماژولهای رم موجود، یکی را انتخاب کرد؟ توصیهی ما این است که تنها به سرعت مگاهرتزی دقت کنید و بیشترین فرکانسی را که با جیبتان همخوانی دارد انتخاب کنید. مطمئن باشید با افزایش فرکانس، زمان تاخیر واقعی عملا بدون تغییر باقی مانده است.
حالا که فرق بین انواع رم را متوجه شدهاید و درک درستی از فرکانس و زمان تاخیر پیدا کردهاید، انتخاب یک رم خوب دیگر کار سختی نیست. کافی است به نیاز خود توجه کنید و یک مدل خوب از تولیدکنندهی مطرح برای خودتان انتخاب کنید. یادتان باشد همیشه ظرفیت بیشتر از سرعت بیشتر بهتر است. ظرفیت بیشتر سلطان بی چون و چرای دنیای رمها است.
5 – پاور ( منبع تغذیه )
پاور یا منبع تغذیه (PSU) قطعهای است که وظیفهی تامین انرژی موردنیاز قطعات را برعهده دارد. این قطعه که در قسمت پشتی کیس نصب میشود، جریان برق متناوب (AC) ورودی برق شهر را به جریان مستقیم (DC) خروجی برای استفاده سایر قطعات رایانه تبدیل کرده و از طریق مادربرد، قطعات را تغذیه میکند. معمولا کاربران پس از صرف هزینههای اصلی بابت قطعات اصلی یاد منبع تغذیه میافتند. قطعهای که حضور و کارکرد آن بسیار اهمیت دارد و انتخاب نادرست آن میتواند منجر به کاهش راندمان کامپیوتر و کاهش عمر مفید قطعات شود. از این رو لازم است در خرید این قطعه همواره نکاتی را به یاد داشت. در ادامه به معرفی و بررسی نکات مهم در خرید منبع تغذیه کامپیوتر خواهیم پرداخت. اما پیش از آن باید با مفهوم TDP آشنا شویم.
منظور از عبارت TDP یا توان طراحی حرارتی چیست؟
منظور از Thermal Design Power یا به اختصار TDP، توان طراحی حرارتی یا نقطه طراحی حرارتی در واقع معیار عددی است که در کمیت وات (W) اعلام شده و در حقیقت بیانگر مقدار توانی است که انتظار میرود تا یک پردازنده برای جلوگیری از گرم شدن بیش از حد اعلام سازد. به شکلی دیگر، TDP به حداکثر مقدار توانی که سیستم خنک کننده باید ارائه دهد اشاره دارد. بسیاری از افراد TDP را ملاک میزان مصرفی یک سیستم قرار میدهند و باتوجه به آن اقدام به خرید منبع تغذیه میکنند، اما این کار تا چه حد درست است؟ واقعیت آن است که ملاک قرار دادن توان حرارتی برای خرید منبع تغذیه لزوما اشتباه نیست؛ اما این شیوه روی کاغذ موفقتر است و در عمل تفاوتهایی وجود دارد. برای مثال با اورکلاک، افزایش فرکانس و برخی تغییرات، این توان حرارتی فورا شکسته شده و توان یا واتی که از PSU کشیده می شود، به علت درنظر گرفته نشدن پیک مصرف بالاتر از چیزی است که کمپانی سازنده اعلام کرده است. پس این شما هستید که باید با محاسبه دقیق، منبع تغذیه مناسب را برای سیستم خود انتخاب کنید.
توان
غالب پاورهایی که در حال حاضر در بازار وجود دارند از ۲۰۰ وات تا ۱۲۰۰ وات تنوع دارند. شما بایستی با علم به توان تقریبی مورد نیاز (TDP) هر یک از قطعات کامپیوترتان و جمع زدن آنها، پاوری با قدرت مناسب انتخاب کنید. البته باید در نظر داشت که به طور متوسط در کل حدود ۱۵۰ وات بین توان واقعی و توان حداکثر یک منبع تغذیه اختلاف وجود دارد. مثلا منبع تغذیه باتوان ۵۸۰ وات دارای توان حداکثر ۷۳۰ وات است و توانایی تحمل بیش از این ندارد. پس همیشه در خرید پاور به میزان توان واقعی آن توجه کنید. از این رو و با توجه به در نظر داشتن امکان آپگرید سخت افزاری در آینده استاندارد نانوشتهای وجود دارد که میگوید قدرت پاور باید به میزان مشخصی از نیاز روی کاغذ کامپیوتر بیشتر باشد.
برای اینکه توان مورد نیاز خود را محاسبه کنید به سایت گرین مراجعه کنید.
اتصالات پاور
قطعات کامپیوتری که به شکل مستقیم و بدون با واسطه از سایر قطعات برق دریافت میکنند باید به وسیله اتصالات سوکتها به منبع تغذیه متصل شوند. از آن جایی که برخی از پاورهای قدیمی از سوکتهای جدید پشتیبانی نمیکنند، یا از یک نوع سوکت خاص به تعداد مورد نیاز شما ارائه ندهند باید هنگام خرید به کانکتورهای منبع تغذیه نیز توجه کنید. در این میان اتصالات مادربرد و کارت گرافیک از مهمترین اتصالات هستند. کانکتورهای مادربرد به شکل معمول در دو نوع ۲۰ پین و ۲۴ پین در دسترس است. با وجود محبوبیت بیشتر مورد دوم، امروزه بسیاری از پاورهای جدید اتصالات از هر دو نوع را ممکن ساختهاند. کارت گرافیکها هم از دو نوع کانکتورهای ۴ پین و ۸ پینی استفاده میکنند و لازم است پیش از خرید از وجود این اتصالات در پاور اطمینان حاصل کنید. در میان این اتصالات، کانکتورهای ۴ پینی مولکس رایجترین نوع اتصالات هستند که امکان اتصال به طیف گستردهای از تجهیزات نظیر فنها، HDDهای قدیمی، درایوهای نوری و… را فراهم میکنند. و در نهایت دیوایسهای ساتا (SATA) جدید با کانکتورهای پاور ساتای منحصر به فرد خود کار میکنند. البته شما میتوانید از رابطهای مولکس به ساتا نیز برای این دسته از تجهیزات استفاده کنید.هرچند اگر مادربرد و پردازندههای چند نسل اخیر خرید میکنید، نیازی نیست چندان بابت این مسئله نگران باشید.
بازدهی پاور
بازدهی به این معناست که چند درصد توان ورودی از برق شهر در اختیار سیستم قرار گرفته و باقی به صورت گرما تلف می شود. منبع تغذیه شما در واقع جریان AC را دریافت کرده و آن را به جریان مستقیم DC تبدیل مینماید. سپس این جریان را به تمام قطعات ارسال میکند. اما همواره منبع تغذیه مقدار کمی از انرژی را در حین این تبدیل از دست میدهد. بنابراین عملکرد یا بهره وری منبع تغذیه به نحوه تبدیل این جریان و مقدار انرژی که از بین می رود اشاره دارد. این جاست که راندمان یا میزان بهرهوری (Efficiency) منبع تغذیه اهمیت پیدا میکند.برای در نظر گرفتن این فاکتور استاندارد 80PLUS به منبعهای تغذیه نسبت داده میشود. این استاندارد که در سال ۲۰۰۴ بنا گذاشته شد، به منظور تعیین کیفیت محصولات با بهره وری بالای ۸۰ درصد به کار میرود. این استاندارد محصولات را بررسی کرده و در شش رده (سفید، برنز، نقره، طلا، پلاتینیوم و تیتانیوم) به به آنها گواهی اعطا میکند. در خرید یک پاور مناسب خصوصا برای گیمینگ تنها کافیست از مدلها با استاندارد برنز و بالاتر انتخاب کنید.
ابعاد
کامپیوترها در ابعاد و یا به شکل صحیحتر در فرم فاکتورهای متفاوتی ساخته میشوند. فرم فاکتورهای متفاوت، قطعات با سایزهای متفاوتی را نیز میطلبند. به طور معمول تمامی قطعات در دسترس در سایز استاندارد ATX عرضه میشوند. با این حال فرم فاکتورهای رایجی نظیر SFX ،TFX و… نیز در دسترسند.
از کدام برند پاور کامپیوتر تهیه کنیم؟
پاور یا منبع تغذیه کامپیوتر به واسطه فعالیت حساس خود بایستی از کیفیت ساخت و استاندارد بالایی برخوردار باشد. هرگونه اختلالی در این قطعه میتواند زمینه رسان آسیب دیدن سایر قطعات باشد. به همین علت معمولا پیشنهاد میشود که در خرید این ماژول سخت افزاری از برندهای شناخته شده و گران قیمتتر اقدام به خرید کنید.
برندهایی نظیر سیسونیک (SeaSonic)، کورسیر (CORSAIR)، کولر مستر (Cooler Master)، ترمالتیک (Thermaltake) و… از بهترین برندهایی هستند که میتوانید تهیه کنید. با این حال قیمت این دسته از پاورها در بازار ایران به شدت بالاست. بنابراین اگر به دنبال یک خرید اقتصادی هستید بهتر است از محصولات داخلی گرین (Green) با حداقل استاندارد برنزی استفاده کنید.
6 – حافظه داخلی
هارد دیسک اینترنال :
هارد دیسکهای اینترنال یا داخلی، همان حافظههای جانبیای هستند که در داخل کیس یا لپتاپ شما وجود داشته و همه فایلها و برنامهها بر روی آن ذخیره میشوند. هزینه و قیمت کم و سرعت نسبتاً زیاد هاردهای اینترنال از مزایای آن و مقاومت کم آنها در برابر شرایط محیطی (مانند ضربات) و احتمال از دست رفتن دادههای نوشته شده از جمله معایب هاردهای اینترنال شناخته میشود. با این حال این هارد دیسکها به عنوان پر کاربرد ترین و پر استفاده ترین حافظههای جانبی شناخته شده و بهترین حافظه برای ذخیره دادههای عادی به حساب میآید.
هارد دیسکها در انواع مختلف سایزها و اندازهها به بازار عرضه میشوند که ممکن است مصرف انرژی، حافظه کش و … متفاوتی داشته باشند. اولین فاکتوری که باید هنگام خرید هارد در نظر داشته باشید، نوع و اندازه آن است که عبارت اند از:
۳.۵ اینچی : این هارد دیسکها اغلب در کامپیوترهای شخصی دسکتاپ (Desktop PC) استفاده میشوند. به عبارت ساده تر، همان هاردهایی که در داخل کیسها استفاده میکنیم، اغلب از نوع ۳.۵ اینچی هستند. طول این هاردها ۱۴۶ میلیمتر، عرضشان ۱۰۱.۶ میلیمتر و ارتفاعشان در دو اندازه ۱۹ یا ۲۵.۴ میلیمتری در دسترس هستند.
2.5 اینچی : این هارد دیسکها معمولاً در لپتاپها و نوت بوکها استفاده میشوند. بنابراین اگر قصد تغییر و ارتقاء هارد لپتاپ را داشته باشید، نوع ۲.۵ اینچی را انتخاب کنید. این هاردها با طول ۱۰۰ میلیمتر، عرض ۶۹.۸۵ میلیمتر و ارتفاع در شش اندازه ۵ یا ۷ یا ۹.۵ یا ۱۲.۵ یا ۱۵ یا ۱۹ میلیمتری در دسترس است.
ظرفیت هارد : همه هارد دیسکها یک ظرفیت مشخص دارند؛ از چند مگابایت گرفته تا چند ترابایت. ظرفیت هاردی که میخواهید بخرید به خود شما و نیازتان بستگی دارد. اگر مطمئن هستید که بیشتر از ۱ ترابایت از حافظه آن استفاده نخواهید کرد، لازم نیست پولتان را برای هاردی با حجم بیشتر صرف کنید بجای آن میتوانید بر روی معیارهای دیگر تمرکز کنید.
سرعت چرخش هارد : یکی از مهمترین فاکتورهای تعیین کننده سرعت خواندن / نوشتن هارد دیسک، سرعت چرخش صفحات درون آن است. سرعت آن بر اساس تعداد چرخش در دقیقه (RPM) مشخص میشود. هرچه سرعت چرخش هارد بیشتر باشد، تاخیر دسترسی به دادهها نیز کمتر میشود چون چرخیدن صفحات است که سکتور دادهها را زیر هد خواندن/نوشتن قرار میدهد. سرعت چرخش هاردهای عادی از ۴۸۰۰rpm گرفته تا ۱۵۰۰۰rpm است. در بازار معمولاً انواع ۵۴۰۰rpm و ۷۲۰۰rpm یافت میشود.برای کاربران عادی هاردی با سرعت ۷۲۰۰ دور در دقیقه مناسب است. اگر به سرعت بیشتری نیاز داشته قاعدتاً باید پول بیشتری خرج کنید. این سرعت در مشخصات هارد خریداری شده یا بر روی خود هارد نوشته میشود.
میزان مصرف انرژی هارد حتماً به اندازهای باشد که منبع تغذیه کامپیوتر یا لپتاپ بتواند آن را تامین کند.
حافظه SSD :
اولین موردی که باید به آن توجه کنید فرم فکتور است. مرسوم ترین مدل هایی که به فروش می رسند ۲.۵ اینچی هستند اما مدل های دیگری از جمله M.2 هم در بازار موجودند. اینکه کدام را باید انتخاب کنید بستگی به مادربرد لپتاپ یا دسکتاپ شما دارد.
امروزه سه مدل زیر مرسوم ترین فرم فکتورها هستند:
۲.۵ اینچی SATA
M.2 PCIe
M.2 SATA
اس اس دی 2.5 اینچی : هارد دیسک های ۲.۵ اینچی لپتاپ ها معمولاً ضخامتی ۷ یا ۹ میلی متری دارند. اما قطر تقریباً تمامی SSDهای ۲.۵ اینچی امروزی ۷ میلی متر است و احتمالاً برای قرار دادن آنها به جای هارد دیسک های ۹ میلی متری به مشکل خواهید خورد. برای حل این مشکل برخی تولید کنندگان از جمله ADATA در جعبه بعضی مدل ها براکت ویژه افزیش ضخامت را قرار می دهند. در کامپیوترهای دسکتاپ می توانید به سادگی SSD را روی جای مخصوص کیس های جدید نصب کنید. در مورد کیس های قدیمی تر اما شرایط متفاوت است. برخی از سازندگان SSDها براکت ویژه ای برای نصب در جایگاه ۳.۵ اینچی را در جعبه محصولات خود عرضه می کنند.علاوه بر این باید توجه داشته باشید که تقریباً تمامی SSDهای امروزی با درگاه SATA 3 (با سرعت ۶ گیگابیت بر ثانیه) سازگار هستند. اگر این درایوها را به درگاه های SATA 2 یا SATA 1 متصل کنید سرعت انتقال به نصف و یک چهارم کاهش پیدا می کند. با این حال باز هم سرعت بالاتری را در مقایسه با هارد دیسک های قدیمی تجربه خواهید کرد.
اس اس دی M.2 PCIe : پیش از توضیح این فرم فکتور بیایید کمی بیشتر در مورد NVMe بدانیم. زمانی که SSD ها از راه رسیدند درگاه های SATA به راحتی از پس انتقال داده ها با حداکثر سرعت چیپ ها بر می آمدند اما با سریع تر شدن چیپ های NAND محدودیت های SATA خود را نشان داد. ابداع پروتکل NVMe راهکار جدید برای کار با حافظه های فلش بود تا ارتباط از طریق درگاه های پر سرعت تر PCI اکسپرس را ممکن کند. نسخه های امروزی NVMe امکان انتقال تا ۳۲ گیگابایت بر ثانیه را دارند. برای درک میزان تفاوت کافیست این مقدار را با حدود ۷۵۰ مگابایت بر ثانیه SATA 3 مقایسه کنید. البته به یا د داشته باشید که پشتیبانی یک SSD از این پروتکل الزماً به معنی دست یافتن آن به حداکثر سرعت NVMe نیست.آخرین نسخه این استاندارد ۱.۳ است که در مقایسه با نسخه ۱.۲ قابلیت هایی از جمله بهبودهای مربوط به مجازی سازی، کنترل حرارتی توسط میزبان و … را شامل می شود. نسل های مختلف PCIe هم تعیین کننده پهنای باند قابل انتقال از درگاه ها هستند، به عنوان مثال نسل اول، دوم و سوم به ترتیب امکان انتقال با سرعت ۲۵۰، ۵۰۰ و ۹۸۴.۶ مگابایت بر ثانیه را دارند. در صورتی که یک ضریب در کنار آنها قید شود، پهنای باند هم چند برابر می شود. در حال حاضر بیشتر مدل های M.2 PCIe موجود در بازار با نسل سوم PCIe و ۴X (با عبارت PCIe Gen3x4 روی جعبه) سازگارند. طبیعتاً مدل های با نسل های پایین تر یا ضریب کمتر حداکثر سرعت انتقال محدودتری خواهند داشت.اما در انتخاب بین مدل های مختلف M.2 PCIe باید به جزئیات مهمتر دیگری هم توجه کنید و آن اندازه اس اس دی ها است. مدل های امروزی M.2 در سه اندازه ۲۲۴۰ ، ۲۲۶۰ و ۲۲۸۰ تولید می شوند. دو عدد اول نشان دهنده عرض به میلی متر هستند و دو عدد انتهایی هم طول SSD (به میلی متر) را مشخص می کنند. بیشتر مادربردهای دسکتاپ قابلیت نصب هر سه اندازه را دارند اما لپتاپ ها معمولاً تنها از یک سایز پشتیبانی می کنند. به همین دلیل باید قبل از خرید، از درگاه پشتیانی شده اطمینان پیدا کنید. همچنین باید اشاره کرد که معمولاً مدل های کوچکتر، ظرفیت و سرعت پایین تری دارند.یکی از مواردی که معمولاً کمتر به آن توجه می شود قطر مدل های M.2 PCIe است. بیشتر SSD های با این فرم فکتور دارای چیپ هایی در دو طرف هستند. این موضوع در مادربرد کامپیوترهای دسکتاپ چندان مهم نیست اما درگاه M.2 در برخی از لپتاپ های فاصله اندکی به ماردبورد دارد و تنها می توان مدل هایی با چیپ هایی در یک طرف را انتخاب کرد.
اس اس دی M.2 SATA
سرعت مدل های M.2 SATA مشابه با مدل های ۲.۵ اینچی SATA است اما ابعادی مشابه مدل های M.2 PCIe دارند. در انتخاب آنها هم باید به اندازه های مشابه با M.2 PCIe توجه داشته باشید.
طول عمر :
یکی از اصلی ترین سوالاتی که همواره در مقایسه هارد دیسک ها و اس اس دی ها مطرح می شود این است که طول عمر کدام کمتر است و آیا اس اس دی های آنقدر کم دوام هستند که نگرانشان باشیم؟ برای پاسخ به این سوالات باید به دو موضوع اشاره کنیم: MTBF و TBW.
MTBF میانگین زمان بین دو خرابی است. به عبارتی مشخص کننده مدت زمانی است که انتظار می رود یک سیستم در حال کار دوباره خراب شود. در بسیاری از تجهیزات کامپیوتر از جمله هارد دیسک ها این عدد در حدود یک تا ۲ میلیون ساعت و گاه بیشتر اعلام می شود. در اس اس دی ها هم شرایط کم و بیش مشابه است. اما TBW که در اس اس دی ها به آن اشاره می شود میزان تحمل درایو بر اساس مقدار ترابایت نوشته شدن روی چیپ ها است. TBW در هارد دیسک ها اهمیت چندانی ندارد چرا که از نظر تئوری می توان تا بی نهایت ترابایت روی هارد دیسک ها نوشت اما در SSDها باید به آنها توجه کرد.با این حال مقدار TBW در اس اس دی ها برای بیشتر کاربران بیش از حد نیاز است. به عنوان مثال در مدل یک گیگابایتی SX6000 Pro از ADATA که یک میان رده به شمار می آید این مقدار ۶۰۰ ترابایت اعلام شده. به این ترتیب این مدل می تواند تا ۶۰۰ ترابایت نوشتن را بدون خرابی تحمل کند.شاید این میزان به نظرتان کم بیاید. اما تصور کنید با استفاده معمول روزانه ۵ گیگابایت که شامل دانلود، وبگردی و استفاده های اداری روزمره باشد، ۱۲۸ هزار روز (حدود ۳۵۰ سال) طول می کشد تا درایو به حداکثر این عدد برسد. با این میزان نوشتنِ روزانه حتی مدل های اقتصادی با TBW برابر ۵۰ ترابایت هم تا ۲۷ سال دوام خواهند داشت. در برخی کاربردهای خاص از جمله فایل سرورها اما شرایط متفاوت است و مقدار نوشتن روزانه بسیار بیشتر از این میزان خواهد بود. به همین دلیل در این شرایط بهتر است مدل های با دوام بالاتر را انتخاب کنید. با یک حساب سر انگشتی ساده می توانید طول عمر تخمینی مورد نیاز خود را محاسبه کرده و مدل مناسب را انتخاب کنید. به طور خلاصه می توان گفت این مسئله که اس اس دی ها میزان نوشتن کمتری از هارد دیسک ها را تحمل می کنند حقیقت دارد اما برای بیشتر کاربران چندان موضوع مهمی به حساب نمی آید. در نهایت باید اشاره کرد که اعداد اعلام شده برای TBW و MTBF توسط تولید کننده ها، تخمینی است و به احتمال بسیار کم ممکن است دستگاه شما زودتر از این هم خراب شود. تکنولوژی چیپ های حافظه در SSDها هم در طول عمر آنها موثر هستند که در ادامه به آن می پردازیم.
جمع بندی حافظه :
خرید یک هارد دیسک موضوع چندان پیچیده ای نیست. فقط کافیست بین ۲.۵ یا ۳.۵ اینچی انتخاب کنید و سپس ظرفیت، سرعت گردش و نهایتاً مدل مورد نظر خود را مد نظر قرار دهید اما در مورد SSDها شرایط پیچیده تر از این حرف هاست. بیشتر کاربران در خرید اس اس دی تنها به فرم فکتور، ظرفیت و نهایتاً سرعت قید شده روی جعبه اکتفا می کنند؛ در حالی که با در نظر گرفتن مواردی که گفته شد می توانند بهترین خرید بر اساس نیاز خود را داشته باشند.
در انتخاب اس اس دی باید علاوه بر فرم فکتور به مقادیری از جمله سرعت خواندن و نوشتن، تکنولوژی های چیپ های حافظه و TBW توجه داشته باشید. علاوه بر این به موارد نوشته شده روی جعبه ها اکتفا نکنید و به وبسایت تولیدکننده ها هم نیم نگاهی بیاندازید.
گارانتی مورد مهم دیگر است. خرابی اس اس دی ها چندان معمول نیست اما در موارد معدودی با بلوک های خراب مواجه می شوند یا دیگر امکان خواندن یا نوشتن داده های روی آنها وجود ندارد. در این شرایط گارانتی محصول (بسته به شرایط قید شده در گارانتی) می تواند از صرف هزینه بیشتر برای خرید محصول جدید بی نیازتان کند.
برخی از تولیدکنندگان SSDها همچنین لایسنس اوریجینال نرم افزار انتقال اطلاعات از هارد دیسک قدیمی به اس اس دی را ارائه می کنند که با استفاده از آنها از نصب مجدد ویندوز یا کپی دستی فایل خلاص می شوید. ADATA لایسنس اوریجینال برنامه Acronis True image را به همراه اس اس دی های خود ارائه می کند.
خیلی ممنون از دوستان گرامی که تا اینجا همراه ما بودین هر گونه سوالی و انتقادی و پیشنهادی داشتین ما در خدمت شما عزیزان هستیم. نظراتتون رو برای ما ارسال کنید.
دیدگاهی برای این پست ثبت نشده است